Türkçülük, İslamcılık, Osmanlıcılık ve
Batıcılık gibi şekillerdedir. Eserler sanatsal bir iddiadan çok iletmek
istedikleri dünya anlayışlarıyla varlık gösterir. Ancak yine de ülkedeki bütün
sosyal, siyasal ve fikri oluşumlara rağmen sanattan ödün vermemek konusunda
ısrarcı olanlar da vardır.
- Yeni Lisan'ın yönlendirdiği edebiyatta roman ve hikaye, sade bir dille milli kimliğin oluşmasına yardımcı olacak bir anlayışla yazılır. Bu paralelde Tanzimat'ı takip eden yıllarda olduğu gibi, millet bilinci uyandırmak amacıyla yazarların bir kısmında tarihe yönelme ve tarihten ilham alarak yazma eğilimi görülür.
- Tanzimat ve Servet-i Fünun dönemlerinde İstanbul dışına hemen hiç çıkmayan roman ve öykümüz, Anadolu'ya açılmış, yurt sorunları gözle me dayalı olarak anlatılmıştır.
- Yakup Kadri, Reşat Nuri, Refik Halit ve Halide Edip gibi yazarların öncülüğünde memleket edebiyatı çığırı açılmıştır.
- Yalın ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
- Öykü ve roman tekniği çok gelişmiştir.
- Yakup Kadri, Refik Halit gibi sanatçıların, Fecr-i Ati'nin dil ve sanat anlayışından uzaklaşarak Milli edebiyata katılmaları, bu dönem roman ve öyküsünü daha da güçlendirmiştir.
- Kahramanlar yerli hayattan alınmıştır.
- Olay öykülerine yer verilmiştir.
- Realizm anlayışı bu döneme egemen olmuştur.
- Anadolu ve Anadolu insanı edebiyata girmiş, bir “Memleket Edebiyatı” dönemi başlatılmıştır.
- Teknik, dil ve üslup bakımından hikaye ve roman, bu dönemde batı roman ve hikayesinin seviyesine çıkmıştır.
- Bu dönemde bireysel konuların dışında milli ve toplumsal konulara da ağırlık verilmiştir.
- İstanbul dışına çıkılmış, Anadolu’nun köy ve kentleri insanıyla, coğrafyasıyla ele alınmıştır.
- Türk tarihiyle ilgili konular bu dönemde ağırlık kazanmıştır.
- Eserlerde konular sade bir dil ve açık bir anlatımla ele alınmıştır.
- Halide Edip Adıvar, Ahmet Hikmet Müftüoğlu ve Ömer Seyfettin gibi sanatçılarda milliyetçilik siyasi bir ideoloji olarak işlendi.
- Halide Edip Adıvar ve Yakup Kadri gibi sanatçılar eserlerinde Kurtuluş savaşını çeşitli yönleriyle ele almışlardır.
- Yakup Kadri eserlerinde Türk toplumunun Tanzimat'tan başlayarak geçirdiği toplumsal aşamaları, tasvirci ve tahlilci gözle anlatmıştır.
- Hikâye ve romancılar: Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri, Refik Halit Karay, Aka Gündüz, Ömer Seyfettin, Reşat Nuri Güntekin.
