Tanzimat I. Dönem Roman ve Hikâye
- Teknik açıdan eserler kusurludur.
- Romantizmden etkilenilmiştir.
- Konu olarak genellikle yanlış batılılaşma işlenmiştir.
- Yazarlar romanın akışını kesip, konu ile ilgili kendi düşüncelerini savunmuşlar ve bu şekilde okuyucuya ders vermeyi amaçlamışlardır.
- Karakterler tek yönlü olarak seçilmiş iyiler daima iyi, kötüler daima kötüdür.
- Eserlerin sonunda iyiler kazanır ve ödülünü alır, kötüler de kaybeder ve cezalandırılırdı.
- İlk görüşte aşk, abartılı konular, olağan dışı rastlantılara yer verilmiştir.
Tanzimat II. Dönem Roman ve Hikâye
- Tanzimat ikinci dönemin sanatçıları birinci döneminkilere göre daha başarılı olmuştur.
- Konu olarak duygusal ve acıklı şeyler işlenmiştir.
- Realizm ve natüralizm akımları etkili olmuştur.
- Gözleme dayalı gerçekçi betimlemeler yapılmıştır.
- Abartılı konular seçilmemiş ve olağan üstü rastlantılardan kaçınılmıştır.
- Olayların akışını kesmemiş ve kendi fikirlerini öne sunamamışlardır.
- Konularda genellikle esirlik ve cariyelik işlenmiş; yer olarak ise İstanbul'un zengin kesimi seçilmiştir.