Dinî-Tasavvufî Halk Edebiyatı Nazım Şekilleri: Nefes

  • Bektaşi şairlerin söyledikleri tasavvufi şiirlere denir.
  • Genellikle tasavvuftaki Vahdet·i Vücut düşüncesi anlatılır.
  • Bunun yanında Hz. Muhammed (sav) ve Hz. Ali için övgüler de söylenir.
  • Hecenin 7’li, 8’li ve 11’li ölçüsüyle yazılır. Fakat aruz vezniyle de yazılanlar vardır.
  • Nazım birimi dörtlüktür. Dörtlük sayısı 3 ila 8 arasında değişir.
  • Nefesin kafiye düzeni koşmanınki gibidir.
  • Duygu ve düşünceleri nükteli bir şekilde ve zarafet ölçüleri içinde söylemek nefesin en belirgin özelliğidir.
  • Nefeslerde, kalenderâne ve alaycı bir üslup dikkati çeker.
  • Bektaşîler bu şiirlere, Cenab-ı Hakk’ın ilhamı ile söylendiğine inandıkları için “nefes” adını vermişlerdir.
  • Nefeslerin büyük bir kısmında insandan, insanın özelliklerinden, yeryüzündeki varlıklar içinde en yüce mahlûk oluşundan, yani ilâhî bir yanı bulunuşundan bahsedilirmiş.