- 16.yüzyıldan itibaren destanın yerini almıştır.
- Nazım-nesir karışıktır.
- Anlatmaya ve olaya dayanan bir türdür.
- Masallarda olduğu gibi kalıplaşmış ifadeler vardır.
- Genellikle sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
- Halk hikayesinin içinde masal, efsane, fıkra, dua, beddua, deyim, atasözü, bilmece vb. örneklerine rastlanabilir.
- Olaylar gerçek veya gerçeğe yakındır. Olağanüstülükler sınırlıdır.
- Özel anlatıcıları vardır. Meddahlar veya aşıklar tarafından anlatılır. Anlatıcıları okur-yazar, az çok kültürlü kişilerdir.
- Genellikle mutlu bir biçimde biter.
- Konu genellikle aşk ve kahramanlıktır.
Halk hikayelerinin kaynağını Fuat Köprülü şu şekilde sınıflandırır:
- Türk Kaynaklı olanlar
- İslam geleneğinden gelen dini konular
- İran geleneğinden gelenler
- Kahramanların yaptığı dua ve beddualar mutlaka kabul edilir. Kahramanın en büyük yardımcısı Hz. Hızır, ondan sonra attır. Kahramanlar genellikle dört şekilde aşık olur:
- Bade içme
- Resme bakarak aşık olma
- İlk görüşte aşık olma
- Aynı evde büyüyen kahramanlar kardeş olmadıklarını öğrenince
Halk hikayelerini basitçe olarak aşağıdaki şekilde gruplandırabiliriz:
Aşk Hikayeleri
- Aşık Garip
- Tahir ile Zühre
- Yusuf ile Züleyha
- Leyla ile Mecnun
- Arzu ile Kamber
- Kerem ile Aslı
- Ferhat ile Şirin
- Emrah ile Selvi
- Derdiyok ile Zülfüsiyah
Kahramanlık Hikayeleri
- Zaloğlu Rüstem
- Köroğlu
- Battal Gazi
- Dede Korkut
